PEDAGOG

Iza Dorożko

poniedziałek	wtorek	środa	czwartek	piątek
8.00 - 12.00	8.00 - 12.00	10.00 - 13.00	10.30 - 14.30	-

 

LOGOPEDA

Anna Arsoba

poniedziałek	wtorek	środa	czwartek	piątek
7.30 - 11.30	8.00 - 9.30	8.30 - 9.30	7.30 - 11.30	8.00 - 10.30

 

W miesiącu wrześniu są prowadzone badania przesiewowe. Po przeprowadzonych badaniach mowy i postawieniu diagnozy w zależności od potrzeb, dzieci zakwalifikowane są na terapię logopedyczną.

PAMIĘTAJ !!!!

Jeżeli Wasze dziecko ma kłopoty logopedyczne, pamiętajcie, że nie wystarczą same ćwiczenia u logopedy. Bez waszego zaangażowania każda terapia skazana jest na porażkę. Wystarczy chęć i dziesięć minut dziennie. Bądźcie cierpliwi i opanowani. Terapia logopedyczna musi potrwać. Na efekty trzeba będzie poczekać, ale na pewno przyjdą.

 

Oto kilka wskazówek, ćwiczeń i zabaw, które mogą Państwo wykorzystać w domu.

PORADY LOGOPEDY DLA RODZICÓW:

Droga Mamo, Tato!

· Jeżeli Wasze dziecko ma kłopoty  logopedyczne, pamiętajcie, że nie wystarczą same ćwiczenia u logopedy. Bez waszego zaangażowania każda terapia skazana jest na porażkę. Wystarczy chęć i dziesięć minut dziennie.

· Ustawienie aparatu artykulacyjnego odbywa się do 13 r.ż. i w tym okresie korygowanie wad wymowy przebiega bez większych stresów i problemów. Później w terapię logopedyczną trzeba włożyć dużo wysiłku. Pierwsze lata życia są najistotniejsze dla późniejszych okresów.

· Im wcześniej zaburzenia mowy zostaną wykryte i ustalony tok postępowania, tym terapia będzie skuteczniejsza.

· Niestety mowa w dużej mierze wpływa na całokształt rozwoju dziecka, a szczególnie na jego powodzenia w szkole.

· Starajcie się, aby ćwiczenia były atrakcyjne i angażowały wiele zmysłów dziecka. Bądźcie kreatywni. Na pewno znajdziecie mnóstwo pomysłów na gry i zabawy logopedyczne. Niech ćwiczenia podawane przez logopedę będą tylko punktem wyjścia.

· Bądźcie cierpliwi i opanowani. Terapia logopedyczna musi potrwać. Na efekty trzeba będzie poczekać, ale na pewno przyjdą.

· Dostrzegajcie nawet najmniejszy sukces dziecka i cieszcie się razem z nim. Pozytywne motywowanie wzmacnia terapię, ale daje też dziecku poczucie pewności i wiary we własne możliwości.

· Bądźcie czujni na wymowę dziecka wszędzie, nie tylko podczas terapii.

· Nie korygujcie wymowy dziecka przy kimś.

· Ćwiczyć można wszędzie: w domu, samochodzie, na spacerze i podczas każdej okazji: mycie, układanie zabawek.

· Nie zmuszajcie dzieci do ćwiczeń podczas choroby czy złego samopoczucia.

· Sprawcie, aby ćwiczenia logopedyczne nie tylko korygowały wymowę ale również rozwijały jego słownictwo, wyobraźnię jasność wyrażania myśli i emocji. Sięgnijcie do swojej wyobraźni a na pewno sprawicie, że ćwiczenia staną się mniej nudne i żmudne, a efekty bardziej i szybciej widoczne.

 

KIEDY DO LOGOPEDY?

Zastanów się, czy twojemu dziecku potrzebna jest pomoc logopedy. Jeśli na któreś z pytań odpowiedziałeś TAK – idź do logopedy.

DZIECKO ma:

6-7 miesięcy

- nie gaworzy,

- nie odwraca się w kierunku głosu.

 

12 miesięcy

- nie kojarzy pierwszych słów z osobą lub rzeczą (gdzie jest mama? piłka?),

- nie wykonuje prostych poleceń, np. zrób kosi-kosi, pa-pa!

- nie mówi pierwszych słów ze zrozumieniem, np. mama, baba, tata.

 

2 lata

- nie nazywa przedmiotów, gdy jest pytane: „Co to jest?”,

- nie używa zdań prostych,

- nie wykonuje prostych poleceń, np. „Daj mamie piłkę?”.

 

3 lata

- podczas mówienia wysuwa język między zęby,

- zacina się, powtarza sylaby lub wyrazy, np. Idę do do do sklepu. (Może to być niepłynność, która minie z wiekiem, ale też może być to objaw jąkania),

- nie mówi lub mówi bardzo mało.

 

4 lata

- nawykowo mówi przez nos,

- zamienia głoski dźwięczne na bezdźwięczne, np. zamiast woda mówi fota,zamiast buda mówi puta.

- zamiast s, z, c, dz mówi ś, ź, ć, dź,

- zamiast k, g mówi t, d.

 

5 lat

- nie mówi zdaniami rozwiniętymi,

- nie mówi sz, ż, cz, dż,

- trudno je zrozumieć,

- nie zadaje pytań.

 

6 lat

- nie mówi głoski r (zamienia ją na l , j, lub wymawia gardłowo),

- nie potrafi odpowiedzieć na pytania dotyczące wakacji lub wysłuchanej bajki,

- popełnia dużo błędów gramatycznych.

 

Uwagi praktyczne:

· Nie wolno bagatelizować ewentualnych trudności u chłopców i mylnie sądzić, że mogą oni nieco później osiągać umiejętności językowe niż dziewczynki.

· Karm piersią.

· Twoje dziecko powinno jak najkrócej być karmione butelką.

· Staraj się jak najwcześniej odzwyczaić dziecko od smoczka – gryzaczka.

· Rozmawiaj z malcem jak najczęściej. Opowiadaj o codziennych czynnościach, używanych przedmiotach, o tym, co się dzieje na spacerze...

· Mów do dziecka tak, jakbyś z nim rozmawiała, zadawaj pytania, nawet, jeśli na początku nie otrzymasz odpowiedzi

· Unikaj dziecinnego języka, kiedy mówisz do dziecka.

· Baw się z dzieckiem w naśladowanie odgłosów, min, ruchów.

· Odpowiadaj, gdy maluch cię „zagaduje”.

· Kiedy mówisz do dziecka wiele razy powtarzaj określone słowo, np. „to mydło, to mydło do mycia”.

· Zachęcaj, aby dziecko patrzyło na ciebie, kiedy mówisz. Dziecko wówczas zobaczy, jak układasz usta, gdy wymawiasz poszczególne głoski.

· Recytuj wierszyki, śpiewaj piosenki.

· Stan mowy ma ogromny wpływ na naukę szkolną. Od tego, jak dziecko mówi zależą w znacznej mierze jego postępy w nauce oraz pozycja społeczna w grupie klasowej, co nazywa się powodzeniem szkolnym.

 

Zestaw ćwiczeń logopedycznych dla dzieci

Pierwszy etap terapii to zespół czynności przygotowujących do właściwej pracy logopedycznej. Są to ćwiczenia usprawniające narządy artykulacyjne, oddechowe, fonacyjne, słuchowe (proszę wybrać po kilka przykładów i ćwiczyć z dzieckiem 1 -2 razy dziennie po kilka minut)

Ćwiczenia usprawniające funkcję oddechową:

· Dmuchanie na płomień świeczki, zapałkę tak, by ugasić płomień

· Dmuchanie na płomień świecy tak, by płomień wyginał się w różne strony, ale nie zgasł

· Dmuchanie piórek, wacików, lekkich przedmiotów, chrupek

· Dmuchanie baniek mydlanych

· Wąchanie kwiatków, różnych zapachów, np. perfum, mydła, szamponów itd.

· Unoszenie słomką lekkich przedmiotów, wacików, chrupek i utrzymywanie w powietrzu przez pewien czas

· Picie napoi przez słomkę

· Dmuchanie piłeczki styropianowej

· Wdychanie powietrza nosem i wydychanie ustami

· Dmuchanie na cienką, dużą chustę, nałożoną na głowę i twarz dziecka ,,duch’’

· Dmuchanie powietrza przez słomkę do wody

· Nadmuchiwanie baloników

· Dmuchanie, chuchanie na lusterko

· Gra na instrumentach muzycznych: harmonijka, fujarka

 

Ćwiczenia artykulacyjne:

Język:

· Wysuwanie języka z ust, język szeroki i wąski

· Dotykanie czubkiem języka do nosa i do brody na zmianę( nie można pomagać sobie palcem)

· Kierowanie języka w kąciki ust: w prawo i w lewo przy szeroko otwartych ustach

· Unoszenie języka na wargę górną- język szeroki i wąski

· ,,Malowanie’’ językiem podniebienia twardego, dochodząc do podniebienia miękkiego

· Dotykanie językiem poszczególnych zębów ,, liczenie zębów’’ na górze i na dole

· Zwijanie języka w rurkę

· Zwijanie języka w rurkę i wydmuchiwanie powietrza przez rurkę

· ,,Malowanie językiem policzków’’ od wewnątrz

· ,,Malowanie językiem zębów’’ na górze i na dole

· ,,Śliweczka’’- przy zamkniętych ustach przesuwanie języka wokół ust, wykonując kółka

· Wypychanie policzków językiem od wewnątrz na zmianę raz z prawej, raz z lewej strony

· Naśladowanie jak kot pije mleko

· Kląskanie językiem

· ,,Źrebaczek’’ język znajduje się miedzy wargami i parskamy równocześnie językiem i wargami

· Wymawianie głoski ,,l’’ wolno, potem coraz szybciej

· Wymawianie głoski ,,t’’ wolno, potem coraz szybciej

· Wymawianie głoski ,, d’’ wolno, potem coraz szybciej

· Wymawianie głosek ,, t-d’’ wolno, potem coraz szybciej

· Wymawianie głosek ,, t-d-n’’ wolno, potem coraz szybciej

· Wypowiadanie głoski ,,l’’ w sylabach

-la-la-la

-lo-lo-lo

-lu-lu-lu

-le-le-le

-ly-ly-ly

-allll, olll, ull, ell, ylll, ill

· Wypowiadanie głoski ,,t’’ w sylabach:

-ta-ta-ta

-to-to-to

-tu-tu-tu

-te-te-te

-ty-ty-ty

-Atut, ottt, uttt, ettt, ytt, ittt

· Wypowiadanie głoski ,,d’’ w sylabach:

-da-da-da

-do-do-do

-du-du-du

-de-de-de
-dy-dy-dy

-add, odd, uddd, edd, udd, iddd

Usta:

· Ściąganie ust, jak przy wymawianiu samogłoski ,,u’’ a następnie spłaszczenie ust, jak przy wymawianiu samogłoski ,,i’’

· Otwieranie i zamykanie ust

· Wciąganie powietrza przy ściągniętych ustach

· Cmokanie

· Przesuwanie zamkniętych ust w prawą i lewą stronę

· Utrzymywanie ołówka ustami

· Parskanie

· Ssanie wargi górnej, potem dolnej

· Przy zamkniętych zębach rozciąganie warg tak, by zęby były widoczne

· Zakładanie wargi górnej na dolną i dolnej na górną

· Oblizywanie warg czubkiem języka- ,, malowanie warg’’

 

Podniebienie miękkie:

· Chuchanie na dłoń, papier, lusterko

· Ziewanie

· Chrząkanie

· Pokasływanie

· Gęganie- gę gę gę

 

Ćwiczenia fonacyjne:

· Wymawianie, śpiewanie samogłosek (początkowo jednej potem ich kombinacji)

-a

-a-a

-a-a-a-a

(identycznie pozostałe o,e,u,y,i)

· Wymawianie, śpiewanie kombinacji samogłosek

-a-o

-a-o-u

-e-i-y

· Śpiewanie piosenek

· Muczenie: muu muuu

· Przeciąganie ,,ą’’ i ,,ę’’ wymawianie tych głosek na zmianę lub kilka równocześnie

 

Zabawy:

- „Śpij laleczko”- kilkakrotne powtarzanie tej samej głoski: usypianie lalki: „aaa”, płacz lalki: „uuu”, zdziwiony pajacyk: „ooo”, koziołek śpiewa lalce swoją kołysankę: „eee”, myszka chce uciszyć lalę: „iii”, małpka martwi się płaczem lalki: „yyy”.

- „Echo”- dziecko powtarza za rodzicem, np.: „a” (głośno) – „a” (cicho), „e” (głośno)- "e"(cicho), „oo”, „uu”, „ii”, „yy” (głośno – cicho).

- Dziecko mruczy przez nos – przedłużając wymowę głosek: „m”, „n”, czemu zawsze towarzyszy drganie skrzydełek nosa i warg (sprawdzenie przez dotyk palcem);

- „Psss...”- naśladowanie syczenia ulatniającego się powietrza z balonika na jednym wydechu,jak najdłużej.

 

Ćwiczenia słuchowe:

· Rozpoznawanie dźwięków instrumentów melodycznych, np. trąbki, gitary, pianina, bębenka, cymbałki itp. Można połączyć rozpoznawanie instrumentów z wyszukiwaniem odpowiedniego obrazka.

· Rozpoznawanie głosów różnych zwierząt nagranych na płycie lub samodzielnie naśladować odgłosy zwierząt.

· Rozpoznawanie przez dziecko dźwięków, jak np. szeleszczenie papierem, przelewanie wody z jednego kubeczka do drugiego, uderzanie łyżeczką o szklankę, darcie papieru, dźwięk budzika, stukanie klockiem o klocek itp.

· Odtwarzanie rytmu przez dziecko poprzez klaskanie, tupanie, uderzanie dłonią o blat stołu itp.

· Odgadywanie przez dziecko liczby dźwięków. Dziecko układa tyle klocków lub patyczków ile usłyszało dźwięków.

 

12 PRZYKAZAŃ LOGOPEDYCZNYCH dla rodziców 
(Leon Kaczmarek)

1. Narządy mowy dziecka kształtują się i zaczynają funkcjonować już w życiu płodowym. Są one ogromnie wrażliwe na wszystkie bodźce fizyczne i chemiczne, zarówno sprzyjające jak i szkodliwe.

2. Mowa otoczenia powinna być poprawna. Do dziecka trzeba mówić wolno, dokładnie i wyraźnie, trzeba zaniechać sztucznego spieszczania i używania tzw. języka dziecięcego.

3. Dziecko powinno reagować na aktywność uczuciową i słowną otoczenia. Z początku jest to uśmiech, ruch rączki, przegięcie ciała. Wnet jednak nastąpią reakcje głosowe. Gdy ich brak, trzeba koniecznie zbadać słuch dziecka, gdyż może on być osłabiony.

4. Absolutnie nie wolno krępować dziecka w reagowaniu na aktywność otoczenia.

5. Jeśli dziecko ma nieprawidłową budowę narządów mowy (rozszczep warg, dziąseł, podniebienia, zniekształcenia w układzie szczęk, uzębienia itp.), powinno się bezwzględnie pójść z nim do lekarza specjalisty: chirurga plastyka, ortodonty.

6. Dziecko leworęczne należy otoczyć specjalną opieką. W okresie kształtowania się mowy nie wolno zmuszać go do posługiwania się prawą ręką, gdyż mogą wystąpić zaburzenia mowy.

7. Kiedy dziecko samo zaczyna coraz więcej mówić nie wolno tej skłonności gasić np. obojętnością lub cierpką uwagą, bo wówczas dziecko zamyka się w sobie, staje się nieufne, niemieje.

8. Nie należy hamować żywiołowego pędu do mowy, trzeba wykorzystać ogromny ładunek uczuciowy, jaki dziecko wkłada w mowę.

9. Należy pilnie baczyć czy kształtowanie się mowy dziecka przebiega zgodnie z normą.

10.  Od momentu zdobycia przez dziecko umiejętności mówienia zdaniami nie wolno bezustannie przeszkadzać mu przez ciągłe poprawianie i zmuszanie do poprawnego powtarzania, gdyż dziecko nabawi się kompleksu niższej wartości, straci zaufanie do otoczenia, przestanie mówić.

11.  Dziecko trzyletnie monologuje, ale chce też rozmawiać z otoczeniem, zadaje mnóstwo pytań i przepada za opowiadaniami. Nie wolno lekceważyć tych faktów, gdyż pomaga to dziecku w wysławianiu się, w umiejętności wyrażania swych myśli i uczuć.

12.  Jeśli mimo wszystko nie udało się zapobiec powstaniu defektów mowy, nie wolno opuszczać rąk. Powstające w Polsce coraz liczniejsze poradnie logopedyczne są w stanie pomóc dziecku, o ile rodzice i wychowawcy będą z nimi jak najściślej współpracować.

(za: Leon Kaczmarek)